
جوشکاری فرآیندی است که در آن دو یا چند قطعه فلزی با استفاده از حرارت یا فشار به یکدیگر متصل میشوند. این فرآیند یکی از مهمترین تکنیکهای ساخت و تولید در صنعت است و بهطور گسترده در صنایع مختلف مانند خودروسازی، ساختمانسازی، نفت و گاز مورد استفاده قرار میگیرد.
در جوشکاری، فلزات پایه ذوب شده و سپس با سرد شدن به یکدیگر متصل میشوند. روشهای مختلفی برای جوشکاری وجود دارد که هر کدام بسته به نوع ماده و شرایط محیطی انتخاب میشوند.
جوشکاری قوسی، جوشکاری گاز و جوشکاری لیزری از جمله روشهای رایج هستند. کیفیت جوشکاری به عوامل مختلفی مانند نوع فلز، نوع الکترود و شرایط محیطی بستگی دارد. استفاده از روشهای صحیح و کنترل دقیق از بروز عیوب جوش مانند ترک، تخلخل و عدم ذوب شدن جلوگیری میکند.
جوشکاری نقش حیاتی در ساختارهای فلزی دارد و باعث افزایش استحکام و دوام آنها میشود. بههمیندلیل، آشنایی با اصول و تکنیکهای جوشکاری برای متخصصان این حوزه ضروری است. این فرآیند بهعنوان یکی از مهمترین مهارتها در صنایع مختلف بهشمار میآید و همواره با پیشرفتهای تکنولوژیکی همراه بوده است.
عیوب جوش و جوشکاری چیست؟
عیوب جوش و جوشکاری به نواقص و مشکلاتی اشاره دارد که در طول فرآیند جوشکاری یا پس از آن ممکن است در جوش به وجود آید. این عیوب میتوانند تأثیرات منفی بر استحکام و دوام اتصالات جوشی داشته باشند و در نتیجه کیفیت نهایی سازه را کاهش دهند.
از مهمترین عیوب جوش میتوان به ترکهای جوش، تخلخل، سوختگی کناره جوش، پاشش جوش، عدم ذوب شدن کامل، و وجود ناخالصیهای حبس شده اشاره کرد. ترکهای جوش به دو نوع ترک گرم و ترک سرد تقسیم میشوند که هر کدام میتواند به دلایل مختلفی مانند تنشهای حرارتی یا تغییرات سریع دما ایجاد شود.
تخلخل نیز به وجود حفرههای کوچک در داخل جوش اشاره دارد که میتواند ناشی از جذب گازها در حین فرآیند جوشکاری باشد. سوختگی کناره جوش و پاشش جوش نیز از دیگر مشکلات رایج هستند که در اثر تنظیم نادرست پارامترهای جوشکاری ایجاد میشوند.
بهمنظور جلوگیری از بروز این عیوب، کنترل دقیق شرایط جوشکاری و استفاده از تجهیزات و مواد مناسب ضروری است. آگاهی از انواع عیوب جوش و روشهای پیشگیری از آنها میتواند به بهبود کیفیت جوش و افزایش ایمنی و طول عمر سازهها کمک کند.
معرفی انواع عیوب جوش
- عیوب ترک جوش
- ترک گرم
- ترک سرد
- سوختگی کنار جوش
- پاشش جوش
- عدم ذوب شدن
- وجود تخلخل
- سر رفتن جوش روی فلز اصلی
- گرده جوش اضافی
- وجود ترک
- پر نشدن شیارها
- جرقه و پاشش
ترک جوش یکی از عوامل تاثیر گذار
ترکهای جوش به دو دسته ترک گرم و ترک سرد تقسیم میشوند. ترک گرم معمولاً در دماهای بالا و در زمان سرد شدن سریع جوش ایجاد میشود. این نوع ترکها بیشتر در جوشهای ضخیم و با سرعت سرد شدن بالا دیده میشوند. از سوی دیگر، ترک سرد در دماهای پایین و به دلیل تنشهای حرارتی و انقباض سریع فلزات رخ میدهد. این ترکها به خصوص در مواد حساس به شکست مانند فولادهای آلیاژی رخ میدهند.
علل ایجاد ترکها میتواند شامل عوامل مختلفی باشد؛ از جمله تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری، مواد مصرفی نامناسب، یا طراحی نادرست اتصال. برای جلوگیری از بروز این عیوب، کنترل دقیق فرآیند جوشکاری و استفاده از مواد و روشهای مناسب ضروری است. این اقدامات به بهبود کیفیت جوش و افزایش طول عمر سازهها کمک میکنند.
ترک گرم
این ترکها معمولاً در جوشهای ضخیم و در زمان سرد شدن سریع فلز پایه یا جوش رخ میدهند. ترک گرم به دلیل انبساط و انقباض نابرابر فلزات، استفاده از مواد ناسازگار یا تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری به وجود می آید. ترکهای گرم اغلب در مناطق حساس به تنش، مانند نواحی نزدیک به فلز پایه، رخ میدهند و باعث کاهش شدید استحکام و دوام جوش میشوند.
برای جلوگیری از بروز ترک گرم، کنترل دقیق دمای جوشکاری، استفاده از مواد همخوان با فلز پایه و تنظیم صحیح پارامترهای جوشکاری بسیار ضروری است. این اقدامات نه تنها کیفیت جوش را بهبود میبخشند، بلکه از بروز ترکهای مضر و کاهش عمر سازهها نیز جلوگیری میکنند.
ترک سرد
ترک سرد یکی از عیوب مهم جوشکاری است که در دماهای پایین و پس از انقباض سریع فلزات ایجاد میشود. این نوع ترکها معمولاً در مواد حساس به شکست، مانند فولادهای آلیاژی، رخ میدهند.
ترک سرد به دلیل تنشهای پسماندی که در اثر سرد شدن ناگهانی جوش و تفاوت در انبساط و انقباض فلزات به وجود میآید، شکل میگیرد. این ترکها اغلب در نواحی حساس به تنش و نزدیک به خط جوش مشاهده میشوند و میتوانند به طور قابل توجهی استحکام و ایمنی سازهها را کاهش دهند.
همچنین بخوانید: علت شکستن جوش در جوشکاری
علل بروز ترک سرد شامل استفاده از فلزات ناسازگار، تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری، و شرایط نامناسب محیطی مانند دمای پایین است. برای جلوگیری از ایجاد ترک سرد، تنظیم دقیق پارامترهای جوشکاری، استفاده از پیشگرمایش و کنترل شرایط محیطی ضروری است.
علل ایجاد ترک جوش چیست؟
یکی از مهمترین علل ترک جوش، تنشهای حرارتی است که به دلیل انبساط و انقباض ناگهانی فلزات در حین یا پس از جوشکاری به وجود میآید. این تنشها منجر به ایجاد ترکهای گرم یا سرد در نواحی حساس جوش میشوند.
انتخاب نامناسب مواد مصرفی نیز از عوامل ایجاد ترک است. استفاده از فلزات ناسازگار یا مواد پرکنندهای که با فلز پایه تطابق ندارند، ممکن است منجر به بروز ترک شود. همچنین، تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری مانند سرعت، دما، و فشار به ایجاد ترک کمک میکند.
شرایط محیطی مانند دمای پایین یا رطوبت نیز بر فرآیند جوشکاری تأثیر گذاشته و منجر به ترکهای جوش میشود. برای جلوگیری از این عیوب، کنترل دقیق شرایط و انتخاب صحیح مواد و پارامترها ضروری است.
راه های پیشگیری از ایجاد ترک جوش
اولین گام در این زمینه، انتخاب صحیح مواد مصرفی است. استفاده از فلزات پایه و مواد پرکنندهای که با هم سازگاری کامل دارند، میتواند از بروز ترکهای جوش جلوگیری کند. تنظیم دقیق پارامترهای جوشکاری از جمله دما، فشار، و سرعت جوشکاری نیز اهمیت زیادی دارد. دمای مناسب و کنترل شده میتواند از انبساط و انقباض ناگهانی فلزات و در نتیجه بروز ترک جلوگیری کند.
پیشگرمایش فلزات قبل از جوشکاری، بهویژه در مورد فلزات حساس به ترک، میتواند تنشهای حرارتی را کاهش داده و از ایجاد ترک جلوگیری کند. همچنین، کنترل شرایط محیطی مانند دما و رطوبت نیز بسیار مهم است. جوشکاری در شرایط محیطی نامناسب ممکن است باعث افزایش احتمال ترک شود.
در نهایت، بازرسی و کنترل کیفی منظم پس از جوشکاری نیز میتواند به شناسایی زودهنگام مشکلات و جلوگیری از بروز ترکهای جوش کمک کند. با رعایت این نکات، میتوان ترکهای جوش را به حداقل رساند و کیفیت جوشکاری را بهبود بخشید.
سوختگی کناره جوش
سوختگی کناره جوش یکی از عیوب رایج در فرآیند جوشکاری است که میتواند به شدت بر کیفیت و استحکام جوش تأثیر منفی بگذارد. این عیب معمولاً در اثر تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری مانند شدت جریان، ولتاژ بالا، یا سرعت جوشکاری بیش از حد ایجاد میشود. در این حالت، کنارههای فلز پایه بیش از حد ذوب میشوند و بخشی از فلز اصلی از بین میرود، که به آن سوختگی کناره جوش گفته میشود.
این مشکل نه تنها ظاهر جوش را ناخوشایند میکند، بلکه باعث کاهش استحکام مکانیکی و مقاومت در برابر شکست میشود. برای جلوگیری از این عیب، تنظیم صحیح پارامترهای جوشکاری بسیار مهم است.
استفاده از تکنیکهای مناسب مانند کاهش شدت جریان یا ولتاژ، کنترل بهتر سرعت جوشکاری، و انتخاب صحیح زاویه الکترود جوشکاری میتواند از بروز سوختگی کناره جوش جلوگیری کند. همچنین، آموزش مناسب اپراتورها و نظارت مستمر بر فرآیند جوشکاری از اهمیت ویژهای برخوردار است تا این گونه عیوب به حداقل ممکن برسد و کیفیت جوش بهبود یابد.
علل ایجاد سوختگی کناره جوش
یکی از مهمترین عوامل، تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری است. به عنوان مثال، اگر شدت جریان الکتریکی بیش از حد بالا باشد، فلز پایه به سرعت ذوب میشود و باعث میشود که کنارههای جوش بیش از حد حرارت دیده و بخشی از آنها از بین برود. این موضوع منجر به ایجاد سوختگی در کنارههای جوش میشود.
همچنین بخوانید: علت کرمو شدن جوش چیست؟
سرعت جوشکاری بیش از حد کم نیز یکی دیگر از عوامل ایجاد این عیب است. در این حالت، فلز برای مدت طولانیتری در معرض حرارت قرار میگیرد و در نتیجه، کنارههای جوش دچار سوختگی میشوند. علاوه بر این، زاویه نادرست الکترود و استفاده از مواد مصرفی نامناسب نیز میتوانند به این مشکل دامن بزنند. برای جلوگیری از سوختگی کناره جوش، تنظیم دقیق پارامترهای جوشکاری، استفاده از مواد با کیفیت و کنترل مستمر فرآیند جوشکاری ضروری است تا از ایجاد این عیب جلوگیری شود و کیفیت جوشکاری بهبود یابد.
راه های پیشگیری از ایجاد سوختگی کناره جوش
اولین گام در این زمینه، تنظیم صحیح پارامترهای جوشکاری است. کاهش شدت جریان الکتریکی به میزان مناسب میتواند از ایجاد حرارت بیش از حد و در نتیجه سوختگی کنارههای جوش جلوگیری کند. همچنین، افزایش سرعت جوشکاری میتواند زمان قرار گرفتن فلز در معرض حرارت را کاهش داده و خطر سوختگی را کم کند.
استفاده از الکترود با زاویه مناسب و مواد مصرفی با کیفیت بالا نیز میتواند به جلوگیری از بروز این عیب کمک کند. انتخاب صحیح الکترود و مواد پرکننده که با فلز پایه سازگاری داشته باشند، از ایجاد حرارت غیرضروری جلوگیری میکند.
علاوه بر این، آموزش و مهارت اپراتورها در کنترل فرآیند جوشکاری نقش مهمی در پیشگیری از سوختگی کناره جوش دارد. با اعمال این راهکارها، میتوان از ایجاد سوختگی کناره جوش جلوگیری کرد و کیفیت نهایی جوش را بهبود بخشید، که نتیجه آن افزایش دوام و استحکام سازههای جوشکاری شده خواهد بود.
پاشش جوش یکی دیگر از عیوب جوش در جوشکاری
عیوب پاشش جوش به ذرات کوچکی از فلز مذاب اشاره دارد که در هنگام جوشکاری به اطراف پرتاب شده و بر روی سطح فلز پایه یا نواحی اطراف جوش باقی میمانند. این عیب نه تنها ظاهر نامطلوبی به سطح جوشکاری میبخشد، بلکه باعث ایجاد نقصهای مکانیکی و کاهش استحکام جوش میشود. پاشش جوش عمدتاً به دلیل تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری مانند جریان بیش از حد، ولتاژ بالا، یا استفاده از مواد مصرفی نامناسب رخ میدهد.
عوامل دیگری مانند عدم تطابق صحیح مواد مصرفی با فلز پایه و فشار نامناسب گاز محافظ نیز میتوانند به افزایش پاشش جوش منجر شوند. برای جلوگیری از این عیب، تنظیم دقیق پارامترهای جوشکاری و استفاده از مواد مصرفی با کیفیت بالا ضروری است. علاوه بر این، کنترل دقیق جریان گاز محافظ و انتخاب صحیح الکترود نیز میتواند به کاهش پاشش جوش کمک کند. با اعمال این راهکارها، میتوان از بروز عیوب پاشش جوش جلوگیری کرده و کیفیت نهایی جوش را بهبود بخشید.
علل ایجاد پاشش جوش
یکی از مهمترین علل ایجاد پاشش جوش، تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری است. به عنوان مثال، اگر شدت جریان الکتریکی بیش از حد بالا باشد، فلز به طور غیرکنترل شده ذوب میشود و باعث پرتاب ذرات مذاب به اطراف میگردد. ولتاژ نامناسب نیز میتواند به ایجاد پاشش جوش منجر شود، زیرا ولتاژ بالا باعث ناپایداری قوس الکتریکی و افزایش میزان پاشش میشود.
استفاده از مواد مصرفی ناسازگار با فلز پایه نیز از دیگر عوامل ایجاد پاشش جوش است. اگر الکترود یا سیم جوش با فلز پایه همخوانی نداشته باشد، ترکیب شیمیایی نامطلوبی ایجاد میشود که میتواند به افزایش پاشش منجر شود. همچنین، تنظیم نادرست فشار گاز محافظ میتواند باعث افزایش ناپایداری قوس و در نتیجه پاشش بیشتر جوش شود. برای جلوگیری از بروز این عیب، تنظیم دقیق پارامترها، انتخاب مواد مصرفی مناسب و کنترل شرایط جوشکاری ضروری است تا کیفیت نهایی جوش بهبود یابد.
راه های پیشگیری از ایجاد عیوب پاشش جوش
برای پیشگیری از ایجاد عیوب پاشش جوش، توجه به تنظیمات صحیح پارامترهای جوشکاری و استفاده از مواد مصرفی مناسب ضروری است. اولین گام در این زمینه، تنظیم دقیق شدت جریان و ولتاژ است. کاهش جریان الکتریکی و تنظیم ولتاژ به حد مطلوب میتواند از ناپایداری قوس و در نتیجه پاشش جوش جلوگیری کند.
انتخاب مواد مصرفی با کیفیت و همخوان با فلز پایه نیز اهمیت زیادی دارد. استفاده از الکترودها و سیمهای جوش سازگار با فلز اصلی میتواند ترکیب شیمیایی بهینهای ایجاد کند که از پاشش غیرضروری جوش جلوگیری میکند. همچنین، کنترل دقیق فشار گاز محافظ و تنظیم آن بر اساس نیازهای خاص فرآیند جوشکاری، به کاهش ناپایداری قوس و کاهش پاشش کمک میکند.
آموزش و مهارت اپراتورها نیز نقش مهمی در جلوگیری از پاشش جوش دارد. آموزش صحیح و نظارت بر فرآیند جوشکاری میتواند به بهبود کیفیت نهایی جوش و کاهش عیوب پاشش کمک کند. با رعایت این نکات، میتوان کیفیت جوشکاری را بهبود بخشید و عیوب پاشش جوش را به حداقل رساند.
عدم ذوب شدن
عیوب جوش عدم ذوب شدن به وضعیتی اشاره دارد که در آن فلز پایه یا فلز جوش بهدرستی به یکدیگر متصل نمیشوند و در نتیجه پیوند کاملی بین آنها ایجاد نمیشود. این عیب میتواند به دلیل تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری مانند دمای ناکافی، سرعت بالای حرکت الکترود، یا جریان الکتریکی ضعیف رخ دهد. در این حالت، فلز جوش بهطور کامل به داخل فلز پایه نفوذ نمیکند و یک لایه نازک و ناپیوسته از جوش ایجاد میشود.
زاویه نامناسب الکترود و فشار ناکافی گاز محافظ نیز میتوانند به ایجاد عیب عدم ذوب شدن منجر شوند. این مشکلات باعث میشوند که حرارت لازم برای ذوب کامل فلز فراهم نشود و پیوند ضعیفی بین فلزات به وجود آید. برای جلوگیری از این عیب، تنظیم دقیق دما و سرعت جوشکاری، استفاده از الکترود مناسب و کنترل شرایط محیطی ضروری است. رعایت این نکات میتواند به بهبود کیفیت جوش و جلوگیری از ایجاد عیب عدم ذوب شدن کمک کند و استحکام نهایی سازههای جوشکاری شده را افزایش دهد.
وجود تخلخل
تخلخل در جوش به وجود حفرهها یا فضاهای خالی در داخل جوش اشاره دارد که معمولاً در اثر به دام افتادن گازها یا مواد زائد در حین فرآیند جوشکاری به وجود میآید. این عیب میتواند بهطور قابلتوجهی استحکام و دوام جوش را کاهش دهد و باعث شکستگی یا ترک خوردن سازههای جوشکاری شده در طول زمان شود. تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری مانند سرعت جوشکاری بالا، جریان الکتریکی بیش از حد، یا استفاده از مواد مصرفی نامناسب میتواند به ایجاد تخلخل منجر شود.
عدم استفاده از گاز محافظ بهدرستی نیز یکی از عوامل اصلی بروز تخلخل در جوش است. اگر گاز محافظ بهطور کامل نواحی جوش را پوشش ندهد، ممکن است گازهای اضافی در داخل فلز مذاب به دام افتاده و پس از سرد شدن، حفرههایی را ایجاد کنند. انتخاب مواد مصرفی با کیفیت و تنظیم دقیق فشار گاز محافظ از جمله راهکارهایی هستند که میتوانند به جلوگیری از ایجاد تخلخل در جوش کمک کنند. این اقدامات باعث بهبود کیفیت نهایی جوش و افزایش استحکام سازههای جوشکاری شده میشوند.
وجود ناخالصیهای حبس شده
این ناخالصیها معمولاً شامل اکسیدها، سولفیدها یا مواد زائدی هستند که در حین فرآیند جوشکاری به داخل فلز مذاب وارد شده و در آنجا باقی میمانند. استفاده از مواد مصرفی آلوده یا آمادهسازی نادرست سطح فلز میتواند منجر به ورود این ناخالصیها به جوش شود.
شرایط محیطی نامناسب مانند وجود گرد و غبار یا رطوبت در محل جوشکاری نیز میتواند باعث ورود ناخالصیها به فلز مذاب شود. این ناخالصیها پس از سرد شدن جوش، بهصورت ذرات کوچک درون فلز باقی میمانند و میتوانند به ایجاد ترکها و کاهش استحکام جوش منجر شوند. برای جلوگیری از بروز این عیب، آمادهسازی مناسب سطح فلزات قبل از جوشکاری، استفاده از مواد مصرفی با کیفیت بالا و کنترل دقیق شرایط محیطی ضروری است. این اقدامات به بهبود کیفیت جوش و افزایش طول عمر سازههای جوشکاری شده کمک میکنند.
سر رفتن جوش روی فلز اصلی
سر رفتن جوش روی فلز اصلی یکی از عیوب جوشکاری است که به دلیل کنترل نادرست فرآیند جوشکاری رخ میدهد. این عیب زمانی ایجاد میشود که فلز جوش بهطور غیرمطلوبی روی سطح فلز پایه گسترده شده و از ناحیه مورد نظر فراتر میرود. این مشکل معمولاً در اثر تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری مانند جریان الکتریکی بیش از حد یا سرعت پایین حرکت الکترود رخ میدهد.
سر رفتن جوش میتواند به ظاهر ناخوشایند و کاهش کیفیت کلی جوش منجر شود. علاوه بر این، این عیب ممکن است باعث کاهش استحکام جوش و ایجاد نقاط ضعیف در سازه شود. برای جلوگیری از بروز این مشکل، تنظیم دقیق جریان الکتریکی و سرعت حرکت الکترود ضروری است. همچنین، آموزش و مهارت اپراتورهای جوشکاری نیز نقش مهمی در پیشگیری از این عیب دارد. با رعایت این نکات، میتوان از سر رفتن جوش روی فلز اصلی جلوگیری کرده و کیفیت نهایی جوش را بهبود بخشید.
گرده جوش اضافی
گرده جوش اضافی یکی از عیوب رایج در فرآیند جوشکاری است که زمانی رخ میدهد که میزان فلز جوش اضافه شده به ناحیه جوش بیش از حد نیاز باشد. این مشکل معمولاً به دلیل تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری مانند جریان الکتریکی بالا، سرعت حرکت پایین الکترود، یا تغذیه بیش از حد سیم جوش ایجاد میشود. گرده جوش اضافی میتواند ظاهر جوش را ناهنجار کرده و منجر به نیاز به عملیات تکمیلی اضافی مانند سنگزنی شود.
این عیب همچنین ممکن است باعث کاهش استحکام جوش و ایجاد تمرکز تنش در ناحیه جوش شده و در نتیجه خطر شکستگی را افزایش دهد. برای جلوگیری از ایجاد گرده جوش اضافی، تنظیم دقیق جریان الکتریکی و کنترل مناسب سرعت حرکت الکترود و مقدار سیم جوش ضروری است. علاوه بر این، آموزش و نظارت مستمر اپراتورها نیز میتواند به جلوگیری از این عیب و بهبود کیفیت نهایی جوش کمک کند. رعایت این نکات میتواند به ایجاد جوشی با کیفیت و بدون نقص کمک کند.
وجود ترک
وجود ترک در جوش یکی از جدیترین عیوبی است که میتواند به شدت بر استحکام و دوام سازههای جوشکاری شده تأثیر بگذارد. ترکها معمولاً به دلیل تنشهای حرارتی ایجاد میشوند که در طول فرآیند جوشکاری یا پس از آن به وجود میآیند. این تنشها ممکن است ناشی از سرد شدن سریع جوش، عدم تطابق مواد مصرفی با فلز پایه یا طراحی نادرست اتصال جوش باشد.
ترکها میتوانند به صورت ترکهای سطحی یا ترکهای عمقی ظاهر شوند و در هر دو حالت، به ضعف جدی در ناحیه جوش منجر شوند. ترکها معمولاً در نواحی حساس به تنش، مانند گوشهها یا محلهای تغییر جهت جوش، ظاهر میشوند و ممکن است با گذر زمان گسترش یابند و به شکستگی کامل سازه منجر شوند.
برای جلوگیری از ایجاد ترک، تنظیم دقیق پارامترهای جوشکاری، پیشگرمایش فلزات، و انتخاب مواد مناسب ضروری است. این اقدامات میتوانند به کاهش تنشهای حرارتی و جلوگیری از تشکیل ترکها کمک کنند و در نتیجه کیفیت و استحکام نهایی جوش بهبود یابد.
چگونه از ترک جوش جلوگیری کنیم؟
اولین گام، تنظیم دقیق پارامترهای جوشکاری است. این شامل کنترل دما، سرعت جوشکاری، و شدت جریان الکتریکی است که میتواند به کاهش تنشهای حرارتی و جلوگیری از تشکیل ترک کمک کند. پیشگرمایش فلزات، بهویژه در مورد فلزات حساس به ترک، از دیگر روشهای موثر است. این کار باعث کاهش اختلاف دما بین ناحیه جوش و فلز پایه میشود و از ایجاد تنشهای ناخواسته جلوگیری میکند.
انتخاب مواد مصرفی مناسب و تطابق آنها با فلز پایه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از الکترودها و مواد پرکننده با کیفیت و سازگار با فلز اصلی، احتمال تشکیل ترک را بهطور قابلتوجهی کاهش میدهد. طراحی مناسب اتصال جوش نیز میتواند به توزیع یکنواخت تنشها کمک کرده و از تمرکز تنش در نقاط خاص جلوگیری کند. با رعایت این نکات و کنترل دقیق فرآیند جوشکاری، میتوان ترکهای جوش را به حداقل رساند و کیفیت و دوام جوش را افزایش داد.
پر نشدن شیارها
پر نشدن شیارها یکی از عیوب رایج در فرآیند جوشکاری است که میتواند به کاهش استحکام و کیفیت اتصال منجر شود. این مشکل زمانی رخ میدهد که ماده جوش بهدرستی در تمام فضای شیارها پخش نشده و باعث ایجاد حفرهها یا نواحی خالی در جوش میشود. تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری، مانند سرعت جوشکاری بیش از حد بالا یا جریان الکتریکی ناکافی، از عوامل اصلی بروز این عیب هستند.
همچنین، زاویه نامناسب الکترود و فشار ناکافی گاز محافظ میتواند به عدم پخش یکنواخت فلز جوش در شیارها منجر شود. برای جلوگیری از این مشکل، تنظیم دقیق جریان الکتریکی، سرعت جوشکاری، و زاویه الکترود ضروری است. آمادهسازی مناسب سطح فلزات و انتخاب الکترود مناسب نیز نقش مهمی در اطمینان از پر شدن کامل شیارها ایفا میکند. رعایت این نکات میتواند به بهبود کیفیت جوش و جلوگیری از بروز عیب پر نشدن شیارها کمک کند و در نتیجه استحکام و دوام نهایی جوش افزایش یابد.
جرقه و پاشش
جرقه و پاشش جوش یکی از مشکلات رایج در فرآیند جوشکاری است که میتواند به کاهش کیفیت جوش و ایجاد ناهنجاریهای سطحی منجر شود. جرقهها ذرات کوچکی از فلز مذاب هستند که در حین جوشکاری به اطراف پرتاب میشوند و میتوانند باعث آسیب به سطح فلز پایه و یا تجهیزات جوشکاری شوند. پاشش جوش نیز به ذرات مذابی اشاره دارد که بهطور غیرکنترل شده از ناحیه جوش خارج شده و بر روی سطح فلز پخش میشوند.
این مشکلات معمولاً به دلیل تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری مانند شدت جریان بالا، ولتاژ نامناسب، یا استفاده از الکترودهای نامناسب رخ میدهند. همچنین، فشار نادرست گاز محافظ و زاویه نامناسب الکترود نیز میتوانند به افزایش جرقه و پاشش منجر شوند. برای کاهش جرقه و پاشش، تنظیم دقیق پارامترها، استفاده از مواد مصرفی با کیفیت و کنترل فشار گاز محافظ ضروری است. رعایت این نکات میتواند به کاهش جرقه و پاشش جوش و بهبود کیفیت نهایی جوش منجر شود.
علت جرقه و پاشش چیست؟
علت جرقه و پاشش جوش در فرآیند جوشکاری به چندین عامل بستگی دارد که میتواند به کاهش کیفیت جوش و افزایش نیاز به عملیات تکمیلی منجر شود. تنظیمات نادرست پارامترهای جوشکاری، از جمله شدت جریان بالا و ولتاژ نامناسب، از دلایل اصلی بروز جرقه و پاشش هستند. این شرایط باعث ناپایداری قوس الکتریکی شده و منجر به پرتاب ذرات مذاب به اطراف میشود.
همچنین، استفاده از الکترودهای نامناسب یا الکترودهای آلوده میتواند به افزایش میزان جرقه و پاشش منجر شود. فشار نادرست گاز محافظ و زاویه نادرست الکترود نیز بر روی قوس الکتریکی تأثیر گذاشته و باعث افزایش جرقه و پاشش میشوند. از دیگر عوامل مؤثر میتوان به سرعت جوشکاری نامناسب اشاره کرد که میتواند منجر به تجمع بیش از حد حرارت در ناحیه جوش و ایجاد جرقه و پاشش بیشتر شود. برای جلوگیری از این مشکلات، تنظیم دقیق پارامترها و استفاده از مواد مصرفی با کیفیت و همخوان با فلز پایه ضروری است.
راههای پیشگیری از جرقه و پاشش
برای پیشگیری از جرقه و پاشش در فرآیند جوشکاری، توجه به تنظیمات و تکنیکهای صحیح جوشکاری بسیار مهم است. اولین گام، تنظیم دقیق پارامترهای جوشکاری مانند شدت جریان و ولتاژ است. تنظیم این پارامترها بهگونهای که قوس الکتریکی پایدار باشد، میتواند به کاهش جرقه و پاشش کمک کند.
انتخاب مواد مصرفی با کیفیت و سازگار با فلز پایه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
استفاده از الکترودهای مناسب و تمیز میتواند از ایجاد پاششهای ناخواسته جلوگیری کند. فشار گاز محافظ باید بهدرستی تنظیم شود تا قوس الکتریکی بهینه و پایدار باشد و از ایجاد ذرات مذاب پراکنده جلوگیری شود.
همچنین، زاویه الکترود باید بهدرستی تنظیم شود تا جریان جوشکاری بهطور یکنواخت پخش شود و از پاشش جوش جلوگیری شود. آموزش و مهارت اپراتور نیز در کنترل جرقه و پاشش جوش نقش مهمی ایفا میکند. با رعایت این نکات، میتوان بهطور قابلتوجهی از جرقه و پاشش جوش جلوگیری کرد و کیفیت جوشکاری را بهبود بخشید.
